Inspiratie en inzet in organisaties

(Als harder werken niet meer werkt)
Door:   Daniel Ofman

DE ESSENTIE VAN HET BOEK

Daniel Ofman is (wereldwijd) bekend geworden met de kernkwadranten. Een onderwerp dat tegenwoordig in veel opleidingen gebruikt wordt. Dat was voor mij echt er níet de reden dit boek te gaan lezen. Ik werd vooral aangetrokken en ook getroffen door de ondertitel: als harder werken niet meer werkt. Daar wilde ik meer over weten, want naast het feit dat ik aan den lijve heb ondervonden dat almaar harder werken niet de oplossing is, ben ik het de afgelopen jaren veel in organisaties tegen gekomen. Hele teams met mensen die hopen nog een week door te werken tot 22.00 uur en dat het dan wel af is. Mijn aandacht was getrokken.In essentie is “Inzet en Inspiratie in organisaties” een pleidooi voor een integrale aanpak van werk en (samen)leven. Het boek prikt door de illusie van maakbaarheid heen en geeft handvatten om ontwikkelingsprocessen te faciliteren.Ofman onderscheidt in zijn boek drie werelden; de ik-wereld, ons bewustzijn en onze verantwoordelijkheid, de wij-wereld, de manier waarop we met elkaar omgaan, ofwel cultuur en de het-wereld, het inhoudelijke, de processen. Alle drie de werelden worden uitvoerig beschreven in aparte hoofdstukken, waarbij steeds duidelijk wordt dat je op hele andere oplossingen komt vanuit een bepaald perspectief en dat de werelden elkaar maar niet begrijpen. Langs elkaar heen praten….voor je het weet is het gebeurt.Ofman geeft in het tweede deel van het boek verschillende aansprekende voorbeelden uitgewerkt zoals integraal leiderschap, integrale projectaanpak, integraal onderwijs en integrale innovatie waardoor het gedachtegoed ook tot leven komt.Wat ik ook mooi vond was het hoofdstuk over kwaliteit.

model Ofman – huisstijl Ginny Nijman

Daarin worden 3 varianten onderscheiden:
Ten eerste de kwaliteit die moet (de minimale kwaliteit uit de het-wereld).
Ten tweede de kwaliteit die hoort, of verwacht mag worden (uit de wij-wereld)
Ten derde de kwaliteit die kan en niet verwacht wordt, maar enorm gewaardeerd (uit de ik-wereld)De kern van het verhaal is dat je alleen kunt spreken over een integrale aanpak op het moment dat in werk en (samen)leven alle drie de werelden gelijkwaardig in overweging worden genomen. De magic happens daar waar de drie werelden samenkomen. Verandering is daarbij nooit een doel, maar altijd een gevolg. Samenvattend kun je zeggen

1. als je de feiten niet op een rijtje hebt en het klopt inhoudelijk niet; (HET)
2. of als je niet op de juiste manier met anderen omgaat;(WIJ)
3. of als je er niets mee hebt en er niks aan vindt, dan heb je een probleem.” (IK)

WAT MIJ RAAKTE IN DIT BOEK

“De toenemende complexiteit vraagt meer dan ooit om eenvoud en niet om simplisme, om reflectie en niet om navelstaren, om integratie en niet om afsplitsing, kortom om een integrale visie op werken, leven, leidinggeven en organiseren”.

Wat me raakte in het boek is het gegeven dat Ofman zo expliciet onderschrijft dat, om succesvol te kunnen zijn, een integrale aanpak noodzakelijk is. Zo heb ik dat ook ervaren toen ik werkzaam was bij onder andere Danone. Ik vond dat altijd het leukste aspect van mijn werk als innovatie manager, integraal kijken naar projecten. Hoewel het in alle eerlijkheid lang niet altijd eenvoudig was.  Het feit dat dat wat ik ervaren heb wordt onderbouwt door visie van iemand die er onderzoek naar deed, ondersteunt mijn buikgevoel en dat vind ik prettig.
​

“…..,het met name inzet en gedrevenheid zijn die het verschil zullen maken de komende jaren.”

In een van de eerste hoofdstukken geeft Ofman aan dat hij van mening is dat met name inzet en gedrevenheid het verschil zullen maken binnen organisaties. Op de een of andere manier resoneerde het bij me. Wellicht heb ik het gemist. Ik heb in teams waar ik deel van uitmaakte wel ervaren dat met name de het-kant veel aandacht kreeg. Dat de balans tussen wij, ik en het verdwenen was. Althans zo voelde ik het toen. Dat is ook waarom ik er nu zo op hamer in opdrachten, dan het belang van die balans gezien wordt.

HOE IK DIT ZELF TIJDENS OPDRACHTEN ERVAAR

In de praktijk van vandaag, zie ik af en toe teams waarbij de nadruk te veel op één van de lenzen / werelden ligt, of dreigt te liggen en dat is jammer. Nog lang niet iedereen ziet het nut van een integrale aanpak. Soms wordt nog vastgehouden aan een eenzijdige benadering, waarin IK, WIJ of HET voorrang krijgt. Dat is wat mij betreft een korte termijn focus. En geen lange termijn oplossing.

Zodra ik dat signaleer, benoem ik het en geef mijn visie op hoe we het beste verder kunnen gaan. Het team met elkaar, of in de samenwerking met mij. Dat is niet altijd makkelijk, maar levert wel mooie inzichten op voor ieder die erbij betrokken is. Soms zijn er dan toch redenen om tijdelijk bewust één lens voorkeur te geven en daar dieper op in te spelen. Maar in ieder geval is er dan wel bewust over de gevolgen en de voor- en nadelen nagedacht.